Zastanawiasz się, jak działa światłowód i czym się różni od innych technologii? Przeczytaj nasz wpis i dowiedz się wszystkiego na temat światłowodu!
„Jak działa światłowód i w jaki sposób przebiega jego instalacja?” – to jedne z częściej zadawanych pytań, które pojawiają się w kontekście najnowocześniejszej obecnie technologii dostępu do internetu. Odpowiadamy właśnie na nie, ale też rozwiewamy wszelkie inne wątpliwości – odkryj tajemnice światłowodu!
Światłowód to szczególny rodzaj przewodu, wykonany z włókna szklanego i/lub różnego rodzaju tworzyw sztucznych. Pozwala osiągać takie prędkości przesyłu danych, o jakich jeszcze względnie niedawno mogliśmy tylko pomarzyć. Do tego wiąże się z minimalnymi opóźnieniami i działa praktycznie bez zakłóceń, które znamy z wcześniejszych technologii pracujących przy pomocy przewodów miedzianych. Warto zatem wiedzieć, jak działa światłowód, co pozwoli podjąć świadomą decyzję o jego instalacji.
Światłowód to nic innego jak przewód, w którym nośnikiem informacji jest światło – stąd też pochodzi jego nazwa. To, że wykonany jest z przezroczystego włókna szklanego i innych tworzyw sztucznych, pozwala na umieszczenie w środku specjalnego rdzenia. Właśnie za jego pośrednictwem przekazywane są fale świetlne.
Opisując to, jak działa światłowód, warto jednak nieco bliżej przyjrzeć się jego budowie. Do dyspozycji są bowiem różne rodzaje kabli światłowodowych: z włóknami jednomodowymi lub wielomodowymi, włókniste, paskowe, warstwowe itd. Różnią się pod względem sposobu załamywania światła, sposobu wykonania czy grubości (niektóre nie przekraczają średnicy włosa!). Wszystkie jednak są doskonałym nośnikiem danych, zapewniającym szybki i niezawodny internet światłowodowy, a także telewizję oraz usługi telefoniczne.
Warto też podkreślić, że w opisywanej tu technologii nie stosuje się żadnych elementów elektrycznych, co minimalizuje ryzyko iskrzenia i związanego z tym zagrożenia pożarowego. Co więcej, sposób instalacji światłowodów (najczęściej drogą ziemną) pomaga zapewnić dużą stabilność połączenia. Dzięki temu światłowody są odporne na zakłócenia atmosferyczne, takie jak nagła zmiana pogody, silny wiatr czy burze i ulewy, co jest sporą różnicą względem np. internetu radiowego. W efekcie odbiorcy mogą cieszyć się z sygnału mającego cały czas tę samą prędkość i stabilność, jaka jest im oferowana przy źródle sygnału u operatora.
FTTx (Fiber to the X) to ogólne określenie technologii światłowodowych, które dostarczają szybki internet. Litera „X” oznacza przy tym różne punkty zakończenia przewodu. Jeśli zatem chcesz dokładnie wiedzieć, jak działa światłowód, musisz umieć rozszyfrować następujące skróty:
FTTH (Fiber To The Home) – w tym przypadku światłowód dociera do zewnętrznej ściany mieszkania, a nawet wchodzi do samego lokalu. Uznaje się, że to najwydajniejsza z opisywanych tu technologii;
FTTB (Fiber To The Building) – dociera do budynku, choć do poszczególnych lokali internet rozprowadzany jest przez kablową sieć wewnętrzną (np. Ethernet);
FTTC (Fiber To The Curb) – światłowód dociera do bezpośredniego otoczenia budynku. Kończy się np. przy chodniku (w skrzynce ulicznej). Stamtąd sygnał dostarczany jest do pobliskich lokali przez kable miedziane (np. VDSL). Owszem, może to wpływać na wydajność, ale zwykle i tak jest ona lepsza, niż w przypadku stosowania konstrukcji, które w pełni wykonywane są z przewodów miedzianych;
FTTN (Fiber to the Node lub Neighborhood) – światłowód kończy się w większym węźle, by dalej internet przekazywany był po starych liniach telefonicznych lub kablowych, gdzie nośnikiem informacji są fale elektromagnetyczne (np. DSL – fale radiowe). W tym przypadku im jest się bliżej węzła, tym zwykle można liczyć na większą szybkość przesyłu danych.
Jak to zostało wspomniane, światłowody są nośnikiem światła, które podobnie jak fale elektromagnetyczne, służą do transmisji danych. W kablach światłowodowych modulowana fala świetlna płynie dokładnie z punktu A do punktu B, bez zatrzymywania się i z bardzo dużą odpornością na zakłócenia.
To, jak działa światłowód, sprawia, że w porównaniu do innych technologii, np. wykorzystujących jako nośnik informacji fale elektromagnetyczne (chociażby wspomniane DSL), internet światłowodowy zapewnia najstabilniejsze połączenie i umożliwia najszybszy transfer danych.
Istotny dla użytkowników światłowodów może być też fakt, że przy tradycyjnym dostarczaniu internetu przewodami miedzianymi, sygnał dzielony jest na wszystkie osoby połączone w danym gospodarstwie domowym z siecią. Co się z tym wiąże, każda z nich może odczuwać spadki prędkości czy stabilności łącza. Jeśli zaś chodzi o światłowód, którego pojemność jest dużo większa, nie trzeba się takich spadków w ogóle obawiać – nawet w przypadku, gdy z łączy korzysta kilku czy kilkunastu użytkowników w tym samym czasie.
Weźmy pod lupę najwydajniejszą z sieci – FTTH. Składa się ona z trzech głównych sekcji:
dosyłowa – tutaj odbywa się przekazanie sygnału optycznego z centrali do punktu dosyłowego, czyli szafek lub studni, w których dochodzi do podziału sygnału pomiędzy wszystkich klientów;
pionowa – łączy poszczególne piętra budynku;
pozioma – łączy poszczególne mieszkania bądź lokale.
Tworzące jedną wielką sieć kable światłowodu prowadzone są pod ziemią lub napowietrznie (na słupach – ta opcja występuje znacznie rzadziej i jest mniej polecana), a także w ścianach budynków czy szachtach. Poszczególne sekcje łączą się za pomocą złączy, spawów lub bezpośrednio w punkcie dystrybucyjnym, a sygnał rozgałęzia się dzięki spliterom.
Ostatnim koniecznym elementem umożliwiającym działanie światłowodu, jest odbiornik światłowodowy oraz router domowy (mogą to być również urządzenia zintegrowane).
W większości przypadków odpowiedni router tzn. kompatybilny z tym, jak działa światłowód, zostanie udostępniony przez operatora na czas trwania umowy. Można również zakupić własny router – ważne, aby posiadał złącze WAN RJ-45. Co więcej, powinien też odpowiadać wysokiej przepustowości podłączonego internetu, mieć szeroki zasięg (o czym decyduje liczba wbudowanych anten i obsługiwane standardy Wi-Fi 2,4 i 5 GHz), kilka portów LAN Gigabit Ethernet RJ-45, a także możliwość prostej konfiguracji – radzi Konrad Dzik, Kierownik Zespołu Fiber Academy w Play.
Aby sprawdzić, czy podłączony światłowód działa tak, jak powinien, można przeprowadzić test prędkości internetu, czyli speed test. Pokazuje on szybkość przesyłania i odbierania danych, jaka w typowych dla światłowodów złączach asymetrycznych powinna być zbliżona do deklarowanej przez operatora.
LTE (ang. Long Term Evolution) to standard bezprzewodowego przesyłu danych w sieciach komórkowych czwartej generacji (4G), nadawany za pośrednictwem masztów telefonicznych (BTS-ów). Internet LTE 4G jest szybki, stabilny i ogólnodostępny – dociera nawet do 99% Polaków. Co jest dużym plusem, można korzystać z niego w dowolnym miejscu, bez potrzeby montowania kabli, jak ma to miejsce w przypadku instalacji światłowodu. Jednak w przeciwieństwie do internetu światłowodowego, LTE jest podatny na przeszkody terenowe (np. ściany budynków) i uzależniony od czynników zewnętrznych, przez co bardziej zawodny. Pewnym ograniczeniem mogą być też limity transferu.
Na to, jak działa światłowód, nie ma zaś wpływu ani odległość użytkownika od nadajnika, ani zakłócenia zasięgu spowodowane zbyt dużym obciążeniem czy złymi warunkami pogodowymi. Tego typu połączenie jest bezawaryjne i ultraszybkie, choć ma swoje ograniczenia dotyczące dostępności. Infrastruktura FTTH bezpośrednio związana z działaniem światłowodu rozwija się w Polsce sukcesywnie, lecz stopniowo. Stąd też względnie niedawno dostęp do światłowodu mieli głównie mieszkańcy dużych miast. Dzięki inwestycjom operatorów oraz programowi POPC (budowy infrastruktury światłowodowej w mniejszych miejscowościach finansowanej przez Unię Europejską) powoli wszystko się jednak zmienia.
Internet światłowodowy zapewnia wiele korzyści, w tym:
wysoką przepustowość;
niski PING (ważny w np. w grach online);
ultraszybkie pobieranie danych, standardowo do 1 Gb/s, a w najnowszych technologiach nawet do 5 Gb/s;
brak problemów z łącznością wywołanych złą pogodą czy jednoczesną aktywnością wielu użytkowników (i to na różnych urządzeniach mobilnych podpiętych do jednej sieci);
koniec z zawieszającymi się stronami, zatrzymującymi się w trakcie pobierania plikami czy zacinającymi się filmami (buforowaniem) – to, jak działa światłowód, pozwala na błyskawiczną odpowiedź serwerów (wspomniany niski ping) i płynny streaming (np. podczas oglądania filmów na Netflix czy Max);
kable światłowodowe są trwałe, bezawaryjne (nie licząc ingerencji osób trzecich) i w przeciwieństwie do przewodów miedzianych bardziej odporne na zakłócenia. Nie korodują i są odporniejsze na upływ czasu – nie ma konieczności ich wymiany nawet przez 40 lat.
