Od Black Friday i Cyber Monday, aż po świąteczny boom – w sieci pojawiają się atrakcyjne, krótkoterminowe promocje i „ostatnie sztuki”, a razem z nimi… scamerzy. Wiedzą oni, że w gorących okresach ludzie są bardziej rozproszeni i chętni na „okazje”, dlatego fałszywe sklepy, phishing-maile, SMS-scamy oraz złośliwe aplikacje stają się jeszcze czętszym zjawiskiem.
Według Barclays straty z „purchase scamów” wzrosły o 22 % w czasie Black Friday i Cyber Monday 2023. Dane F-Secure pokazują, że liczba zablokowanych scam-witryn pod koniec 2024 r. była niemal trzykrotnie wyższa niż w pozostałej części roku.
Spis treści:
- Najczęstsze scamy podczas końcówki roku
- Co ryzykujesz, gdy dasz się nabrać?
- Jak chronić się w tym gorącym zakupowo sezonie
- Jak pomaga Smart Protection
Najczęstsze scamy podczas końcówki roku
Scamerzy wykorzystują presję czasu, ekscytację i duży ruch w sieci, by przemycić swoje pułapki do Twojej skrzynki, social-feedu i wyników wyszukiwania. Oto co musisz wiedzieć, by pozostać bezpieczny i nie wpaść w scam.
Fejkowe sklepy internetowe
W szczycie sezonu scamerzy stawiają profesjonalnie wyglądające fejk-sklepy, często kopiując logo prawdziwych marek lub kusząc ogromnymi zniżkami. Po płatności produkt nie dociera, a Twoje dane karty trafiają w niepowołane ręce.
Jak się chronić:
- Sprawdzaj adres URL – fałszywe sklepy często mają literówki (np. alegrro.shop) lub dziwne domeny.
- Jeśli sklep jest nowy lub oferta wydaje się zbyt dobra, wykonaj szybkie sprawdzenie sprzedawcy (opinie na Trustpilot, dane kontaktowe, polityka zwrotów)
- Włącz Smart Protection lub inną ochronę internetową, która automatycznie blokuje fałszywe witryny.
Scam-linki w SMS-ach, mailach i reklamach
Phishing-wiadomości udają popularne sklepy albo firmy kurierskie. Takie komunikaty często zawierają pilne hasła typu „Oferta ograniczona czasowo!” lub „Problem z Twoją dostawą”, byś kliknął bez namysłu. Kliknięcie linku może prowadzić do fałszywej strony logowania, pobrania malware’u lub podstawionej prośby o płatność.
Jak się chronić:
- Nie klikaj linków z nieoczekiwanych wiadomości, nawet jeśli wyglądają znajomo.
- Wejdź na stronę sprzedawcy ręcznie albo użyj oficjalnej aplikacji.
Sprawdź także: Czym jest phishing i jak się przed nim bronić?
Fałszywe strony płatności internetowych
Część fałszywych sklepów podsuwa przekonujące formularze płatności – często z HTTPS i zieloną kłódką. Po wpisaniu danych karta trafia do oszustów, a klient bywa przekierowany na prawdziwą stronę, by nie wzbudzić podejrzeń.
Jak się chronić:
- Ponownie sprawdź domenę znak po znaku – kłódka pomaga, lecz nie gwarantuje uczciwości.
- Korzystaj z aktywnej ochrony, która automatycznie sprawdza autentyczność strony płatności.
Złośliwe aplikacje „delivery”
Ofiara dostaje link do rzekomej aplikacji śledzenia przesyłki. Po instalacji malware kradnie hasła, czyta SMS-y i działa w tle. Scamer może podszyć się pod sprzedawcę, kuriera lub support, by przekonać Cię do pobrania apki.
Jak się chronić:
- Nigdy nie pobieraj aplikacji z linku w wiadomości.
- Szukaj aplikacji samodzielnie w zaufanym sklepie (Google Play, App Store).
- Używaj antywirusa blokującego złośliwe aplikacje automatycznie.
Co ryzykujesz, gdy dasz się nabrać?
Utrata pieniędzy za podróbkę lub nieistniejący produkt to dopiero początek. Gdy oszuści zdobędą Twoje dane, mogą:
- robić nieautoryzowane zakupy na Twoje konto,
- otworzyć kredyt lub pożyczkę na Twoje nazwisko,
- sprzedać Twoje dane osobowe na dark webie,
- zainstalować malware, które w tle zbiera hasła i inne informacje,
- uzyskać dostęp do Twojego maila, kont bankowych i innych usług.
A skutki mogą być odczuwalne długo po sezonie świątecznym.
Sprawdź także: Malware – co to jest i jak usunąć złośliwe oprogramowanie?
Jak chronić się w tym gorącym zakupowo sezonie
Kilka prostych środków ostrożności znacząco zwiększy Twoje bezpieczeństwo:
- Trzymaj się zaufanych sprzedawców - jeśli nie znasz sklepu, sprawdź dane kontaktowe, politykę zwrotów i opinie spoza jego strony – np. na Trustpilot.
- Nie ufaj linkom w wiadomościach - e-mail, SMS czy wiadomość w mediach społecznościowych – phishing żeruje na presji czasu. Jeśli to ważne, znajdziesz ofertę samodzielnie.
- Uważaj na presję czasu - „Ostatnia sztuka”, „Oferta ważna tylko 10 minut” – weź oddech i zweryfikuj ofertę, zanim klikniesz.
- Używaj mocnych, unikalnych haseł - każdy sklep = inne hasło. Menedżer haseł ułatwi tworzenie i zapamiętywanie.
- Włącz multi-factor authentication (MFA) – logowanie dwuetapowe. Po wpisaniu hasła podajesz drugi kod (np. z aplikacji, SMS lub klucza sprzętowego). Dzięki temu samo hasło nie wystarczy scamerowi, by wejść na Twoje konto.
Jak pomaga Smart Protection
Niektóre scamy łatwo przeoczyć, nawet gdy jesteś ostrożny. W takich momentach właśnie działa smart-protection. Nowoczesne narzędzia bezpieczeństwa potrafią:
- Oznaczać scam-witryny i fałszywe strony płatności.
- Blokować złośliwe linki w mailach i SMS-ach.
- Zapobiegać instalacji niebezpiecznych appek.
- Monitorować wycieki Twoich danych.
- Ostrzegać, gdy coś wygląda podejrzanie – zanim klikniesz.
To cyfrowa siatka bezpieczeństwa działająca w tle, dzięki której możesz skupić się na okazjach, a nie na unikaniu pułapek.
