Spis treści:
Czym jest sieć TOR?
Jak działa TOR?
Czym jest darknet?
Czy w Polsce można korzystać z sieci TOR?
Jak bezpiecznie korzystać z sieci TOR?
Ciemna strona darknetu
Czym jest sieć TOR?
Sama nazwa TOR (ang. The Onion Router) odnosi się zarówno do oprogramowania, które możesz uruchomić na komputerze, jak i dużej sieci routerów, na których ruch internetowy może odbywać się przy jednoczesnym zachowaniu anonimowości. Podobnie jak sieci Freenet, GNUnet czy MUTE, sieć TOR może być wykorzystywana do ominięcia mechanizmów filtrowania treści, cenzury i innych ograniczeń komunikacyjnych.
Sieć TOR powstała z myślą o osobach, które chcą być anonimowe w sieci. Początkowo była wykorzystywana przez służby specjalne - dziś jest bardziej dostępna. Na rynku nie brakuje darmowych programów umożliwiających zachowanie anonimowości. Jednak zdaniem ekspertów IT takie rozwiązania nie są skuteczne, a odpowiednie organy i tak mogą śledzić każdy nasz ruch.
Dlaczego sieć TOR wykorzystywana jest coraz częściej? Przede wszystkim pozwala ona na zachowanie anonimowości w internecie w całkowicie legalny sposób. Umożliwia również przesyłanie poufnych informacji, np. przez agencje bezpieczeństwa. Co więcej, wśród użytkowników znajdują się osoby, które chcą ominąć cenzurę ze względu na sytuację polityczną lub społeczną, na przykład działacze społeczni i aktywiści bojący się aresztowania przez władze. Szacuje się, że w celach prywatnych oraz służbowych z sieci TOR korzysta nawet ok. 700 000 osób na całym świecie.
Jak działa TOR?
Sieć TOR, The Onion Router, czy tłumacząc dosłownie na polski Cebulowy Rozsyłacz, swoją nazwę zawdzięcza właśnie temu, w jaki sposób działa. Tworzy on łańcuch połączeń między tysiącami serwerów, z których każdy podmienia adres IP użytkownika na własny, a następnie go szyfruje i dopiero przesyła do kolejnego punktu.
Każdy serwer w tym łańcuchu odszyfrowuje dane, podmienia adres IP, szyfruje go po raz kolejny i przesyła dalej. Wyjątkiem jest końcowy punkt połączenia zwany Exit Node, czyli nic innego, jak ostatni serwer, do którego trafiają dane, zanim połączysz się z witryną, którą chcesz odwiedzić. Ten serwer odszyfrowuje dane, jednak nie szyfruje ich ponownie, przez co stanowi słaby punkt łańcucha.
Co ważne, kolejność serwerów, do których dane są rozsyłane, zmienia się co około 10 minut, dzięki czemu nawet jeśli ktoś śledzi poszczególne punkty proxy (czyli właśnie serwery), pozyska jedynie bezwartościowe, szyfrowane dane, które szybko się dezaktualizują.
Czym jest darknet?
Darknet jest częścią większej „głębokiej sieci”, sieci tajnych witryn internetowych, które istnieją w zaszyfrowanej sieci. Internet to niezwykle rozległe miejsce, na które składają się miliardy pojedynczych witryn połączonych ze sobą na różne, zawiłe sposoby. Nie wszystkie działania związane z darknetem są nielegalne. Większości tych stron nie możesz przeszukiwać tradycyjnymi kanałami, ponieważ są chronione hasłem i wymagają określonych narzędzi lub autoryzacji. Darknet to nic innego jak ukryte fora, sklepy internetowe czy portale.
W darknecie znajdziesz praktycznie wszystko. Możesz kupić przecenione sprzęty elektroniczne, dobra luksusowe, podróbki produktów znanych firm czy narkotyki. Darknet to nie tylko sprzedaż. W tajnej sieci można wygłaszać poglądy polityczne czy ideologiczne na forach zrzeszających użytkowników.
Czy w Polsce można korzystać z sieci TOR?
W Polsce korzystanie z sieci TOR jest legalne. Oczywiście dokonywanie zakupu nielegalnych produktów nie jest legalne, natomiast z bezpiecznego połączenia możesz korzystać również w innych celach.
TOR został zaprojektowany w taki sposób, że teoretycznie niemożliwe jest ustalenie, który komputer faktycznie zażądał ruchu. Sieć TOR uważana jest za jedną z bezpieczniejszych z uwagi na szyfrowanie.
Jak bezpiecznie korzystać z sieci TOR?
1. Szyfruj wszelkie dane i nośniki związane z siecią TOR. Pendrive i inne sprzęty powinny mieć kody. Poczytaj poradniki, jak bezpiecznie szyfrować dane i nośniki.
2. Sieci TOR używaj na wydzielonej infrastrukturze odseparowanej od Twojego komputera. Najlepiej, jeżeli używasz do tego oddzielnego urządzenia połączonego z siecią TOR przez dodatkową sieć VPN.
3. Z sieci TOR nie korzystaj na laptopie oraz jeśli komputer ma wyjętą baterię.
4.Zadbaj o dobre połączenie i szybką możliwość wyłączenia komputera -najlepiej nawet jednym kliknięciem.
5. Nigdy nie przenoś danych i nośników z komputerów związanych z TOR do Twojego normalnego komputera.
6. Co jakiś czas restartuj połączenie oraz przeglądarkę, twórz nowe konta i je konfiguruj.
7. Pamiętaj o tym, aby wyłączać pluginy i ciasteczka.
8. Zwracaj uwagę na to, czy łączysz się z poszczególnymi stronami przez połączenie http (nieszyfrowane) czy https (szyfrowane).
9. Nigdy nie podawaj swoich prawdziwych danych w sieci TOR.
Chociaż sieć TOR jest wykorzystywana w celu ukrywania swojej tożsamości, nie zapewnia 100-procentowej anonimowości użytkownikom. Twoje dane będą ukryte przed innymi osobami korzystającymi z sieci, jednak jeśli korzystasz z niezabezpieczonych witryn, możliwe będzie śledzenie Twojej aktywności. Co więcej, o tym, że korzystasz z TOR-a może wiedzieć też Twój dostawca usług internetowych.
Ciemna strona darknetu
Darknet jest często wykorzystywany do ciemnych interesów i przede wszystkim z tym jest kojarzony. Anonimowość w sieci pozwala na działania, które są często zabronione w sieci i realu. Mówi się, że w darknecie roi się od przestępców i często dochodzi tam do oszustw.
