- Co to jest doomscrolling?
- Odkrycie doomscrollingu
- Jak radzić sobie z doomsurfingiem?
- Chroń dobre samopoczucie
- Ogranicz czas przeglądania negatywnych treści
- Uważaj na clickbaity
- Zadbaj o sen
- Na co jeszcze uważać w internecie?
Co to jest doomscrolling?
Doomscrolling jest jednym ze zjawisk opisujących zachowanie osób przeglądających strony internetowe i portale społecznościowe. Termin ten oznacza przesadnie częste śledzenie informacji na temat tragicznych wydarzeń dziejących się na świecie. Określenie doomscrolling jest połączeniem dwóch angielskich słów: doom (zagłada, fatalizm, zatracenie) i scrolling (przewijanie). Innym słowem opisującym ten rodzaj zachowania jest doomsurfing (z ang. surf – surfować, przeglądać internet).
Zjawisko doomscrollingu należy do grupy uzależnień behawioralnych, czyli zaburzeń zachowania związanych z rozwojem internetu i łatwym dostępem do niego. Doomsurfing ma negatywny wpływ na ludzką psychikę. Przykładem podobnego uzależnienia od internetu jest FOMO (ang. fear of missing out – strach przed przegapieniem czegoś, np. newsa na portalu społecznościowym lub wiadomości od znajomych).
Odkrycie doomscrollingu
W przeciwieństwie do FOMO doomscrolling jest stosunkowo nowo poznanym zjawiskiem. Strach przed przegapieniem czegoś znany jest niemal od początku popularności mediów społecznościowych. Dowodem jest zorganizowana już w 2013 roku kampania „Wyloguj się do życia”. O doomsurfingu zaczęto mówić głośniej w roku 2020.
Data ta nie jest oczywiście przypadkowa. To właśnie na 2020 rok przypadł początek pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 i wywołanej przez niego choroby COVID-19. Stosowana w ramach walki z chorobą izolacja w domu pozwalała ludziom na dłuższe niż wcześniej przeglądanie internetu. Najczęściej czytanymi wiadomościami były właśnie te na temat pandemii – o liczbie zakażeń, zgonów i problemach gospodarczych związanych z lockdownem.
Kolejnym momentem, który unaocznił istnienie problemu doomscrollingu, był najazd Rosji na Ukrainę. Od momentu wybuchu wojny informacje o jej przebiegu pojawiają się w sieci nieustannie. Wieści o zniszczeniach i zbrodniach wojennych również mają zły wpływ na kondycję psychiczną internautów. Nie bez znaczenia jest ponadto strach przed rozszerzeniem się działań zbrojnych na inne kraje.
Jak radzić sobie z doomsurfingiem?
Czytanie informacji na temat najnowszych, także tragicznych wydarzeń, samo w sobie nie jest oczywiście niczym złym. Warto bowiem wiedzieć, co dzieje się na świecie. Komunikaty medialne należy jednak czytać w umiarkowanych ilościach. Dzięki temu możliwe jest zachowanie dobrej kondycji psychicznej. Na szczęście istnieją proste sposoby, dzięki którym o nią zadbasz.
Chroń dobre samopoczucie
Pierwszym krokiem jest uświadomienie sobie, niestety, braku wpływu na wiele zdarzeń. Zdecydowana większość osób nie może zrobić nic, by im zapobiec, a im mocniej koncentruje się na danych faktach i wydarzeniach, tym silniej się je przeżywa. Poszkodowany zostanie za to Twój dobrostan psychiczny, czego rezultatem będzie przygnębienie i złość.
Ogranicz czas przeglądania negatywnych treści
Po wykonaniu pierwszego kroku przychodzi czas na przejście do czynów. Najlepszym rozwiązaniem dla Ciebie będzie przeglądanie newsów o przykrych zdarzeniach do kilkunastu minut dziennie. Możesz robić to np. rano, śledząc informacje w podsumowaniu poprzedniego dnia na danym portalu. Zmniejsz liczbę śledzonych serwisów
Ważne jest nie tylko to, ile czytasz, ale także, z jakich źródeł informacji czerpiesz wiedzę. Wybierz dwa lub trzy portale, co do których masz pewność, że są wiarygodne. Ograniczanie się tylko do jednego serwisu może doprowadzić Cię do zamknięcia w tzw. bańce informacyjnej. Zbyt duża liczba odwiedzanych stron wydłuży z kolei czas spędzony na czytaniu, który przecież chcesz ograniczyć.
Uważaj na clickbaity
Jedną z plag współczesnego internetu są clickbaity, czyli krzykliwe nagłówki artykułów publikowanych na portalach. Ich celem jest skłonienie internauty do kliknięcia tytułu tekstu, ponieważ to przynosi dochody m.in. od reklamodawców. Artykuł kryjący się pod głośnym nagłówkiem często nie zawiera sensacyjnych informacji. Co więcej, treść newsa nierzadko jest sprzeczna z jego tytułem. Jeśli mimo wszystko zainteresuje Cię clickbait, nie sugeruj się tytułem, lecz przeczytaj całą jego treść.
Zadbaj o sen
Spędzanie czasu na czytaniu niepokojących treści tuż przed pójściem spać może być przyczyną kłopotów ze snem. Zamiast tego lepiej jest zrelaksować się, odcinając się od informacji wywołujących stres. Dobrym pomysłem jest obejrzenie filmu, medytacja, czytanie książki lub słuchanie muzyki.
Na co jeszcze uważać w internecie?
Doomscrolling to tylko jedno z kilku zagrożeń, jakie czyhają na użytkowników internetu. Oprócz tego warto być wyczulonym na wspomniane już zjawisko FOMO. Zapobiegać mu można w taki sam sposób jak doomsurfingowi – poprzez ograniczenie czasu poświęcanego na sprawdzanie wiadomości z komunikatorów i portali społecznościowych.
Negatywny wpływ na psychikę człowieka ma także śledzenie wydarzeń z życia innych ludzi w social mediach. Porównywanie się do ich często wyidealizowanego profilu prowadzonego w danym serwisie, może doprowadzić do zaniżenia samooceny. Z tego względu warto mieć świadomość, że świat wirtualny nie musi być zgodny z tym realnym.
Niestety, w Sieci jest też wiele zagrożeń, na które trudniej mieć wpływ. Wirusy komputerowe, spam i phishing to najpopularniejsze z nich. W przypadku tych pierwszych najlepszą obroną jest program antywirusowy. Przed spamem ochronić może stronienie od wyrażania zgody na wysyłanie treści marketingowych podczas akceptacji regulaminu, np. zakupów online. Wyłudzeniu danych przez hakerów (phishingowi) zapobiec możesz poprzez m.in. unikanie klikania podejrzanych linków.
Doomsurfing jest jednym z niebezpieczeństw, jakie przyniósł ze sobą rozwój technologii. Radzenie sobie z nim na szczęście nie jest trudne. Możesz więc już teraz ograniczyć czas spędzany na czytaniu złych wiadomości i dzięki temu cieszyć się lepszym samopoczuciem każdego dnia.
